Etik; davranışlarımızı araştırarak neyin doğru neyin yanlış olduğunu araştıran bir felsefe dalıdır. Ahlaklı ve erdemli bir yaşam sürmemiz için değişen dünya koşullarında bazen yaptığımız işin doğru olup olmadığını anlamak zorlaştığından etik ortaya çıkmıştır. Temel olarak iyi insan olma, adaletli olma, iyilik yapma, ahlaklı olma gibi kavramlar değişmemekle birlikte bilimsel gelişmeler ve sosyal yapıların değişmesi, toplumun gereksinimlerinin değişmesi etik kavramının anlamını değiştirebilmektedir. Bir meslek grubuna ait etik davranışların hepsine etik değerler adı verilir.
İçerik Tablosu
Bilişim Etiği
Bilişim alanında; bilişim teknolojilerinin, internetin kullanılması esnasında uygulması gerekne kuralları tanımlayan ilkelere bilişim etiği adı verilir. Bilişim alanında 4 temel anlaşılmayan etik sorunu vardır diyebiliris.
Fikri mülkiyet:
Fikrî mülkiyet; kişinin kendi zihni tarafından ürettiği her türlü ürün olarak tanımlanmaktadır. Bu bir yazı, makale, resim, fotoğraf vb. olabilir. Fikri mülkiyet kavramı TDk’da “düşünü çalışması sonunda ortaya konulan yazın ve bilim ürünleri üzerindeki iyelik” olarak tanımlamıştır. Fikrî mülkiyet denince karşımıza hukuki ve etik boyutlar çıkmaktadır. Kimi sorunlar yasal olup etik olmazken kimi de etik olup yasal olmayabilmekte ya da iki boyut birden temelsiz kalabilmektedir. Bu nedenle fikrî mülkiyete ilişkin yasalar, günümüz koşullarına uygun olarak güncellenmeye muhtaç olmaktadır. Telif hakkı, patent, şifreleme gibi kavramlar da bu gereksinim sonucunda ortaya çıkmıştır.
Bu noktada Creative Common (CC) organizasyonu bize yardımcı olmaktadır. Creative Commons (CC) lisansı, telif hakkı bulunan bir eserin veya çalışmanın ücretsiz olarak dağıtılmasını sağlayan bir çeşit kamu telif hakkı lisansı. Bir yazar oluşturduğu eseri kullanılması için paylaşmak veya üzerinde değişiklikler yapma hakkını vermek istediğinde CC lisansı kullanır. Örneğin bu yazıda ve bu sitede kullandığım resim ve fotoğraflar CC lisansı ile dağıtımı yapılan kullanım hakkına sahip olduklarımdır.
Eserinizle ilgili bir lisans üretmek için Creativ Commons Lisans seçim sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Erişim
İnternette hemen hemen her türlü bilgiye erişim sağlanabilmektedir. Her gün onlarca, yüzlerce belki de binlerce yeni web sitesi açılmakta ve insanlara farklı amaçlarla sitelerine girişi yapmalarını sağlamaya çalışmaktadırlar. Ancak bulabileceğimiz bu bilgilerin doğruluğu her zaman tartışmalıdır. Bilgi yığınları artırkça bilginin doğruluğu test etmek zorlaşmaktadır.
İnternette herkes tarafından kabul görmüş bilgilerin yanlış olduğu sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Yalansavar(https://yalansavar.org/) , teyit.org gibi bazı internet siteleri internet dolaşan bilgilerin doğru olup olmadıklarını araştıan web siteleridir. Ayrıca haberlerde paylaşılan görselleri TinEye ve Google Tersinden Görsel Arama araçları ile bir arayarak görselin hangi zamana ait olduğu ve daha önce yayınlanıp yayınlanmadığı bilgisine erişmek mümkün.
Haberleri doğrulama için ayrıca https://www.dogrula.org/ , https://www.dogrulukpayi.com/ siteleri de kullanılabilir.
Gizlilik
Google’da arama yaparken karşınıza çıkan reklamların, sizin daha önce ziyaret ettiğiniz siteler ve bunların içeriklerinden elde edilen verilerle tespit edilen ilgi alanlarınıza yönelik olduğunu görmüşsünüzdür.
Gizlilik dediğimiz kavram kişiye ait her türlü bilgiyi (ki bu bilgi sadece ad ve soyadı değil, kişinin duygu, düşünce, siyasi eğilim, dini inancı, planı, fantezi dünyası ve korku gibi bilgilerini de içerir) saklama becerisidir.
Ancak bilginin saklanması dışında bu bilginin doğru kişilerle doğru zaman diliminde de paylaşılması gizlilik başlığını ilgilendirir. Örneğin hasta, bilgilerini doktoru ile paylaşmak zorundadır.
Etik ve Güvenli Toplum konusunda hazırlanmış 3 powerpoint sunusunu sizlerle paylaşıyorum.
[wpdm_package id=’850′]
[wpdm_package id=’852′]
[wpdm_package id=’855′]
